The Relationship Between Mobbing Behaviors Experienced by Teachers and Their Feeling of Relative Deprivation
top of page
Asian Institute of Research, Journal Publication, Journal Academics, Education Journal, Asian Institute
Asian Institute of Research, Journal Publication, Journal Academics, Education Journal, Asian Institute

Education Quarterly Reviews

ISSN 2621-5799

asia institute of research, journal of education, education journal, education quarterly reviews, education publication, education call for papers
asia institute of research, journal of education, education journal, education quarterly reviews, education publication, education call for papers
asia institute of research, journal of education, education journal, education quarterly reviews, education publication, education call for papers
asia institute of research, journal of education, education journal, education quarterly reviews, education publication, education call for papers
crossref
doi
open access

Published: 25 February 2022

The Relationship Between Mobbing Behaviors Experienced by Teachers and Their Feeling of Relative Deprivation

Ramazan Karatepe, Bilge Bakır Aygar, Sinem Gündüz

University of Mersin (Turkey), Turkey Ministry of Education

asia institute of research, journal of education, education journal, education quarterly reviews, education publication, education call for papers
pdf download

Download Full-Text Pdf

doi

10.31014/aior.1993.05.01.437

Pages: 261-272

Keywords: Mobbing, Relative Deprivation, Teachers

Abstract

Mobbing is generally a situation where victims are directly and indirectly affected, and has an increasingly negative impact on victims, harming their psychosocial and physical health and causing power imbalance. Relative deprivation is defined not only as a perception but also as a sense of deprivation felt meaning anger. Relative deprivation has two dimensions as cognitive and emotional. This study aimed to determine the relationship between the level of mobbing perceived or experienced by teachers and their feeling of relative deprivation. The data were collected from 319 public school teachers in Turkey through online environments. The research data were collected using the Relative Deprivation Scale for Teachers and Mobbing Scale. According to the results of the research, there are significant differences in both scales according to gender, seniority and school level. A positive relationship was found between Relative Deprivation Scale and the Mobbing Scale. In addition, mobbing behaviors experienced by teachers are a significant predictor of Administrative Deprivation and Personal Deprivation dimensions.

References

  1. Akın, G., ve Karabacak, A., S. (2014). İlköğretim okullarındaki yıldırmaya (mobbing) toplumsal cinsiyet bağlamında bir bakış. International Journal of Human

  2. Atmaca, T. (2014). Okul yöneticilerinin kullandıkları güç türleri ile öğretmenlerin yaşadıkları yıldırma, örgütsel bağlılık ve örgütsel sinizm arasındaki ilişki (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi.

  3. Bayraktar, D. (2016). İlkokul öğretmenlerinin duygusal taciz yaşama düzeyi ile örgütsel sinizm arasındaki ilişki (Yüksek Lisans Tezi). Sabahattin Zaim Üniversitesi

  4. Bayraktar, D. (2016). İlkokul öğretmenlerinin duygusal taciz yaşama düzeyi ile örgütsel sinizm arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

  5. Bölükbaşı, B. (2015). Ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin psikolojik taciz (Mobbing)’e ilişkin algıları (Güngören-İstanbul örneği). Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.

  6. Browne, M. N., & Smith, M. A. (2008). Mobbing in the workplace: The latest illustration of pervasive individualism in American Law. Employee Rights and Employment Policy Journal, 12(1), 131-161. Erişim Adresi: https://scholarworks.bgsu.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1006&context=econ_pub

  7. Canbaz, Ö. (2014). Öğretmenlerin psikolojik şiddet algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Fatih ilçesi örneği). Yüksek Lisans Tezi, Okan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

  8. Cowherd, D. M., & Levine, D. (1992). Product quality and pay equity between lower-level employees and top management: An investigation of distributive justice theory. Administrative Science Quarterly, 37(2), 302–320. Erişim Adresi: https://www.jstor.org/stable/2393226?seq=1#metadata_info_tab_contents.

  9. Crosby, F. J. (1976). A Model of Egoistical Relative Deprivation. Psychological Review, 83, 85-113. Erişim Adresi: https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/0033-295X.83.2.85

  10. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Genel Müdürlüğü (ÇSGB), (2013). İşyerlerinde Psikolojik Taciz (Mobbing) Bilgilendirme Rehberi. (Editör: Ebru Öztüm Tümer), Ankara: Özel Matbaası.

  11. Çam, A. (2013). Özel ve resmi ilkokul ve ortaokullarda görevli öğretmen ve yöneticilerin psikolojik taciz algısı. Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

  12. Çivildağ, A. ve Sargın, N. (2011). Farklı Ortaöğretim Kurumlarında Çalışan Öğretmenlerde Psikolojik Taciz: (Mobbing). Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:3.

  13. Daşcı, E. (2014). İlköğretim kurumu yöneticilerinin liderlik tarzları ile öğretmenlerin yaşadıkları yıldırma (mobbing) ve örgütsel sessizlik davranışları arasındaki ilişki (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi.

  14. Davenport, N. Z. , Elliott, G. E. & Schwartz, R. D. (2014). Mobbing, işyerinde psikolojik taciz. İstanbul: Ray.

  15. Davis, J. A. (1959). A formal interpretation of the theory of relative deprivation. Sociometry, 22, 280-296. Erişim Adresi: https://doi.org/10.2307/2786046

  16. Dinçer, H. (2017). İş yerinde yıldırma ve örgütsel sessizlik arasındaki ilişki: Enerji sektörü üzerine bir araştırma (Yüksek Lisans Tezi). Cumhuriyet Üniversitesi.

  17. Eken, M. (2014). İlkokul ve ortaokul öğretmenlerine yönelik yıldırma davranışlarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Kilis 7 Aralık Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kilis.

  18. Ekinci, Ö. (2012). Ortaöğretim okulu öğretmenlerinin yıldırma davranışları ile örgütsel adanmışlıkları arasındaki ilişki.Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.

  19. Erdoğan, Ö. (2012). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmen algılarına göre psikolojik şiddet (mobbing) ve örgüt iklimi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Kastamonu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kastamonu.

  20. Fraenkel, Jack R., & Wallen, Norman E. (2009). How to design and evaluate research in education (Seventh ed.). New York: McGraw-Hill.

  21. Gezer, H., S. (2015). Öğretmenlere göre mobbing olarak algılanan yönetici davranışları ve bunlarla başa çıkma yolları. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.

  22. Gökçe, A. T. (2008).Mobbing: İşyerinde yıldırma eğitim örneği. Ankara: Pegem Akademi.

  23. Güldalı, O., 2012. Çalışma yaşamında çalışana psikososyal ve psikosomatik açıdan acı veren travmatik bir deneyim: mobbing (yıldırma). Toplum ve Sosyal Hizmet. 23 (2), 125-144.

  24. Karaçay, G . (2020). Leader-member exchange and in-role performance: Can perceived organizational support be a remedy for employee affective reaction? . Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 7(2), 361-372. DOI:10.17541/optimum.66152910

  25. Karademir, T., & Çoban, B. (2010). Sporun Yönetsel Yapısında Örgütsel Adalet Kuramına Bakış. Niğde Üniversitesi Beden Egitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), 48–62. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/bsd/issue/53575/713923

  26. Karakoç, B. (2016). Öğretmenlerin okulda karşılaştıkları yıldırma davranışları ile örgütsel bağlılıklarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Cumhuriyet Üniversitesi.

  27. Koçak, N. (2015). Öğretmenlerin psikolojik şiddet (mobbing) algıları - İstanbul ili Anadolu yakasında bulunan resmi kız keslek kiselerinde bir tarama. . Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

  28. Minibaş-Poussard, J. & İdiğ-Çamuroğlu, M. (2009). Psikolojik taciz iş yerindeki kâbus. Ankara: Nobel.

  29. Mooyed, A. F. Daraıseh, N. Shell, R. Salem, S. (2006). Workplace bullying: A systematic review of risk factors and outcomes. Theoritical Issues In Ergonomics Science, 7 (3), 311–317. Erişim Adresi: https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/14639220500090604.

  30. Nanto, Z. (2015). Öğretmenlerin yaşadıkları yıldırma durumlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Fırat Üniversitesi.

  31. Nanto, Z. (2015). Öğretmenlerin yaşadıkları yıldırma durumlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.

  32. Osborne, D. & Sibley, C. G. (2013). Through rose-colored glasses: System-justifying beliefs dampen the effects of relative deprivation on well-beingand political mobilization. Personality and Social Psychology Bulletin, 39(8), 991-1004. doi:10.1177/0146167213487997

  33. Öntürk, Y. (2015). Beden eğitimi ve spor yüksekokullarında görev yapan akademik personelin mobbinge maruz kalma durumlarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Muğla.

  34. Özçelik, S. (2015). Öğretmenlerin psikolojik şiddet (mobbing) algıları "İstanbul ili anadolu yakasında bulunan resmi ilkokullarda bir tarama". Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

  35. Özdemir F, Tekeş B, Öner-Özkan B (2019) Birey düzeyinde göreli yoksunluk ve öznel esenlik arasındaki dolaylı ilişki. Türk Psikoloji Dergisi. 34(84), 37-49. doi:10.31828/tpd1300443320180811m000009

  36. Özdemir, F. (2019). Farklı göreli yoksunluk seviyelerinde başa çıkma stratejileri ve öznel oluş arasındaki ilişki. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 11(1) 234-245 doi:10.18863/pgy.616916

  37. Özkan, Ü. (2018). Farklı lider üye ve ekip üye etkileşim kalitesi kombinasyonlarının göreceli yoksunluk ve psikolojik sermaye bağlamında iş sonuçlarına etkisi ve bir araştırma (Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi.

  38. Pettigrew, S., & Bialosiewicz, P. (2012). Relative deprivation: A theoretical and meta-analytic review. Personality and Social Psychology, 16 (3), 203-232. Erişim Adresi: https://doi.org/10.1177%2F1088868311430825

  39. Runciman, W.G. (1996). Relative deprivation and social justice. Berkeley and Los Angeles: University of California Press.

  40. Schmitt M, Maes J, Widaman K (2010) Longitudinal effects of egoistic and fraternal relative deprivation on well-being and protest. Int J Psychol, 45, 122-130. Erişim Adresi: https://psycnet.apa.org/doi/10.1080/00207590903165067

  41. Sciences, 11(1), 584-602.

  42. Serin, S. (2018). İlkokul öğretmenlerinin yıldırma (mobbing) davranışlarına maruz kalma düzeyleri. Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.

  43. Stark, O., & Yitzhaki, S. (1988). Labour migration as a response to relative deprivation. Journal of Population Economics, 1(1), 57–70. Doi: 10.1007/BF00171510

  44. Stouffer, S. A. (1949). An Analysis of Conflicting Social Norms. American Sociological Review 14(6), 707-717. Erişim Adresi: https://www.jstor.org/stable/pdf/2086672.pdf

  45. Tınaz, P. (2011). İşyerinde psikolojik taciz. İstanbul: Beta Yayınları.

  46. Tınaz, P., Bayram, F. & Ergin, H. (2008). Çalışma psikolojisi ve hukuki boyutlarıyla işyerinde psikolojik taciz (mobbing) 1. Baskı. İstanbul: Beta.

  47. Toplu, D. (2010). Örgütsel adaletin yöneticiye güven üzerindeki etkisi ve bir araştırma. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi.

  48. Tougas, F., Beaton, A. (2008). Personal Relative Deprivation: A Look at the Grievous Consequences of Grievance, Social and Personality Psychology Compass, 2(4), 1753-1766. Doi:10.1111/j.1751-9004.2008.00127.x

  49. Tripathi R.C., Srivastava, R. (1981). Relative deprivation and intergroup attitudes, European Journal of Social Psychology,11 (3), 313-318. Erişim Adresi: http://dx.doi.org/10.1002/ejsp.2420110306

  50. Tutar, H. (2004). İşyerinde psikolojik şiddet. Ankara: Platin Yayınları 3. Baskı.

  51. Walker, I. & Mann, L. (1987). Unemployment, relative deprivation, and social protest. Personality and Social Psychology Bulletin, 13, 275-283. doi: 10.1177/0146167287132012.

  52. Walker, I. (1999). Effects of personal and group relative deprivation on personal and collective self-esteem. Group Processes and Intergroup Relations, 2(4), 365-380. doi: 10.1177/1368430299024004

  53. Yaman, E. (2009). İşyerinde psikoşiddet -mobbing- 1. Baskı. Ankara: Nobel Yayıncılık

  54. Yılmaz, İ. (2017). Öğretmenlerin maruz kaldıkları psikolojik yıldırma (mobbing)davranışları ile iş doyumu arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Muğla.

  55. Yılmaz, N. (2019). Hastanelerde çalışan kurum ev idaresi personelinin göreli yoksunluk duygusunun performansa etkisinin incelenmesi (Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi.

  56. Yumuşak, H. (2013). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin bezdiri (mobbing) yaşama düzeyi ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

  57. Zapf, D. & Gross, C. (2001).Conflict escalation and coping with workplace bullying: a replication and extension. European Journal of Work and Organizational Psychology, 10(4), 497-522. doi: 10.1080/ 13594320

  58. Zorgül, G., G. (2014). İlkokul öğretmenlerinin maruz kaldığı psikolojik yıldırma ile işe yabancılaşma arasındaki ilişki (İstanbul ili Avcılar ilçesi örneği). Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.

bottom of page